-
1 прийтись кстати
вакытында эшләнү (әйтелү, барлыкка килү һ.б.ш) -
2 вовремя
-
3 задержать
сов.1) ( кого-что) тоткарлау, тотып калу2) ( что) (отсрочить) кичектерү, соңгарак калдыру3) ( что) туктату, әкренәйтү4) ( кого-что) тоту, кулга алу5) ( не отдать вовремя) вакытында кайтармау, озак тотузадержать долг зарплату — бурычны, хезмәт хакын вакытында кайтармау, бирмәү
задержать книгу — китапны озак тоту, китапны вакытында кайтармау
-
4 за
1) с вин. п. (около, вокруг) янына, янында2) с вин. п. ( при указании на начало действия)...лый башлау,...га тотыну3) с вин. п. (при указании предмета, лица, позади или по другую сторону к-рого что-то помещено, спрятано)...газаткнуть (что-л.) за пояс — нәрсәне дә булса билбауга кыстыру
4) с вин. п. (при указании цены, платы)...га5) с вин. п. (позднее; больше; сверх)...данему за сорок — аңарга кырыктан артык, ул кырыктан узган
6) с вин. п. ( при указании на расстояние)...да7) с вин. п. (раньше на какое-л. время)...нан... элек8) с вин. п. (в течение какого-л. времени)...га,...да, өчен9) с вин. п. (при указании на лицо или предмет, к к-ому прикасаются)...дан,...га10) с вин. п. (ради, в пользу чего-л.) өчен11) с вин. п. (вместо, в качестве кого-л.) өчен, урынына12) с вин. п. (при указании лица или предмета, выступающего в качестве кого-чего-л.)... итеп алу,... дип белүпринять (кого-л.) за своего знакомого — кемне дә булса танышың дип белү
13) с вин. п. (при указании лица, к к-ому возникает какое-л. чувство) өчен14) с вин. п. и с тв. п. (по причине, вследствие) өчен;...лыктан15) с вин. п. и с тв. п. (через, по ту сторону, позади, около) артына, аръягына, артында, аръягында, читенә, кырыена; янында;...га16) с тв. п. (позади, вслед, следом) артыннан, эзеннән17) с тв. п. (во время чего-л.)...да; вакытында, чакта, арада18) с тв. п. (при указании лица или предмета, на к-ые направлено действие)...ны19) с тв. п. (с целью, для чего-л.)...га;...ны20) с тв. п. (при указании лица, от к-ого зависит наступление какого-л. действия, за к-ым числится что-л.)...га,...ның21) с тв. п....ган;...лы22) с тв. п. (при указании на смену действия, состояния, лица, предмета, явления)...дан соң•- кто за?- выйти замуж
- за исключением
- ни за что! -
5 неисправный
-ая; -ое1) ватык, бозык, [эшкә] яраксыз2) игътибарсыз, вакытында...маучы -
6 подвенечный
-ая; -оениках...ы, никахланышу вакытында кигән (кия торган) -
7 подоспеть
сов.; разг.[вакытында] килеп җитү, өлгерү, җитешү -
8 просрочить
сов.( что) кичектерү, срогын уздыру, срогы (вакыты) чыгу, үз вакытында (срогында) үтәмәү (түләмәү һ.б.ш.) -
9 своевременный
-
10 аэродинамика
жаэродинамика (һаваның һәм башка газларның хәрәкәтен, шулай ук каты җисемнәрнең хәрәкәте вакытында һаваның аларга каршылык күрсәтүен тикшерә торган фән) -
11 барщина
ж; ист.барщина (крепостной право вакытында крестьяннарны алпавыт файдасына көчләп, түләүсез эшләтү) -
12 бледная немочь
уст. аз канлылык (хатын-кызларда җенси өлгергәнлек вакытында була торган аз канлылыкның бер төре) -
13 в пылу
(сражения, битвы, спора и т. п.) (сугышның, бәхәснең һ.б.ш.) иң кызу вакытында -
14 в своё время
1) ( в прошлом) кайчандыр электә, заманында2) ( своевременно) үз вакытында -
15 в ходе
предлог; с род. п. барышында, вакытында -
16 во цвете лет
-
17 гайдамак
м; ист.б) 1918-1920 елларда гражданнар сугышы вакытында Украинада советлар властена каршы көрәштә катнашучы солдат -
18 господство
схакимлек, өстенлек -
19 день в день
көнендә, вакытында, нәкъ шул көндә, билгеләнгән көнгә -
20 доносить
I сов.1) (что) (окончить носку чего-л.) ташып бетерү2) ( что) тузганчы кию, киеп туздыру, киеп туздырып бетерү3) ( кого) (ребёнка - о беременной) үз вакытында тудыруII несов.; см. донести I III несов.; см. донести II
См. также в других словарях:
таң — I. Кояш чыгар алдыннан көнчыгыштан көчәя барып сирпелгән яктылык. Кояш чыгар алдыннан яктыру вакыты. ТАҢ АТТЫРУ – Таң атканда уяу булу, таң атканны көтеп яки күзәтеп тору. ТАҢ АТУ – 1. ТАҢ СЫЗЫЛУ – Офык читендә сызылган шикелле яктылык сизелә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитешмәү — 1. Алу бирү, сату итү һ. б. матди байлыклар белән бәйләнгән эштә керемгә караганда чыгымның артып китүе, ялгышлык я урлау сәбәпле акча яки материалның җитмәве 2. Җитешмәгәнлек (2) Берникадәр җитмәү, кирәк кадәрле булмау, җитәрлек булмау 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җылы — I. и. 1. Кояш нурларыннан, әйбер янудан, химик реакция вакытында һ. б. аерылып чыккан энергия, үз тирәсендәге һавага таралган җылылык. Һава торышының чагыштырмача җылы вакыты җылылар башлану 2. Җылылык (1) 3. Җылылык (2) , җылы булу дәрәҗәсе 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
запас — 1. Киләчәктә куллану, файдалану өчен алдан әзерләп куелган азык, әйбер, материал. с. Кирәк булу ихтималы өчен әзерләнгән, калдырылган; запас итеп сакланган 2. Кирәк кадәр күләмнән артыгы. Киемне теккәндә кирәк чакта зурайту максаты белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
каза — Афәт, зур зыян, бәхетсезлек. КАЗА КЫЛУ – Берәр нәрсәне вакытында үти алмыйча, икенче вакытта үтәү. КАЗАГА КАЛУ – Вакытында үтәлми калу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рефакция — 1. Товарның (ачып, кибеп яки башкача) кимүе яки бозылуы сәбәпле сәүдә килешүләре вакытында аның бәясенә яки авырлыгына ташлама ясау. Товарның сыйфаты килешү вакытында билгеләнгәннән түбән булган очракта, тапшырыла торган товар бәясенә яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үзәк — 1. Фигурада нин. б. күчәрләр, сызыклар кисешкән нокта, берәр әйбердә нин. б. үзенчәлекләр тупланган нокта. с. Нәкъ уртага туры килгән ү. нокта 2. Нәр. б. уртасы, урта өлеше. Торак пунктның админ. биналар, төп сәүдә, банк оешмалары урнашкан өлеше… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авария — 1. Эш, хәрәкәт вакытында машинаның һ. б. ның нин. б. механизмы ватылу 2. Һәлакәт, зур җимерелү, үлемнәр белән бәйләнгән хәл, бәхетсезлек 3. күч. Нин. б. эшнең, планның көтмәгәндә таркалуы, челпәрәмә килүе, барып чыкмавы, уңышсызлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аврал — 1. Корабта барлык команда катнашы белән эшләнә торган эш. 2. Үз вакытында үтәлмәгән һәм бөтен коллектив белән эшләнә торган эш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авыз — 1. Ашкайнату каналының азык кабул итә торган алгы өлеше 2. Эче куыш нәрсәләрнең алгы өлешендәге тишек. Чиләк, стакан һ. б. ш. эче куыш тирән әйберләрнең өске өлеше 3. Көпшәле, каналлы нәрсәләрнең алгы як тишеге 3. Урман, әрәмәлек кебекләрнең чите … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ае-көне белән — Үз вакытында, срогы җиткәч тә. АЕ КӨНЕ ҖИТҮ – Билгеләнгән вакыт җитү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
